تصفیه آب جهت دستگاه دیالیز

بیماران دیالیزی دچار ضعف سیستم ایمنی بوده وخطر اکتساب بیماری های عفونی در آنها بیشتر از افراد سالم می باشد .لذا کنترل عفونت در این بخش اهمیت بالاتری دارد.
سیستم همودیالیز شامل سه جزء است

  • منبع تأمین آب
  • سیستمی برای مخلوط کردن آب و مایع دیالیز تغلیظ شده
  • دستگاهی برای پمپ کردن مایع دیالیز از طریق کلیه مصنوعی (همودیالیزور یا دیالیزور)

آلودگیهای باکتریایی آب

میزان دریافت آب در یک فرد عادی برابر با حدود ۱۴ لیتر در هفته است .در حالی که بیمار دیالیز حداقل برحسب سرعت حرکت مایع دیالیز و مدت زمان دیالیز در معرض ۳۵۰-۵۰۰ لیتر آب قرار میگیرد. شایان ذکر است بیمار دیالیزی قدرت دفع سموم موجود در آب را ندارد و حفاظ طبیعی مانند دستگاه گوارش نیز برای جلوگیری از عبور سموم محلول در آّب را در هنگام دیالیز ندارد.

یونهای مضر موجود در آب شرب برای دیالیز

  • آلومینیوم: این ترکیب برای برداشت ترکیبات کلوییدها به آب افزوده میشود که به این عمل فلوکو لاسیون میگویند.در بیماران دیالیزی تماس با آلومینیوم میتواند مشکلات عصبی شدید مانند اختلال تکلم ،اسپاسم میو کلونیک،اختلالات شخصیتی ،تشنج و زوال عقلی ایجاد کند.
  • کلرامین: به عنوان آنتی باکتریال در آب شهر استفاده میشود و تماس با آن در بیمار دیالیزی منجر به همولیز یا آنمی همولیتیک میشود.
  • فلوراید: در بعضی از مناطق برای جلوگیری از پوسیدگی دندان به آب افزوده میشود این ماده میتواند به تشدید بیماری استخوان کمک کند و در موارد تماس با مقادیر بالای فلوراید باعث مرگ در بیمار دیالیزی میشود.
  • مس و روی: آزاد شدن این ترکیبات از لوله های فلزی داخل دستگاه میتواند اتفاق بیفتد ودر مواردی میتواند حتی باعث مرگ بیمار شود.
  • ســـــرب: وجود سرب در مایع دیالیز با غلظت ۶۵ میکروگرم در لیتر منجر به بروز درد شکم و ضعف عضلانی میشود.
  • باکتری و اندوتوکسین: وجود باکتری و اندوتوکسین در مایع دیالیز با ایجاد تب و لرز شدید و افت فشار خون همراه است، خصوصا در مورد استفاده از صافی های با تراوای بالا بیشتر استفاده مجدد از صافی reuse اتفاق می افتد.
    در سیستم های همودیالیز ، باکتری های گرم منفی موجود در آب آلوده کننده بوده و لذا اکثر روشهای گندزدایی معطوف این گروه از باکتریها می باشد . ترکیب شدن آب حاوی باکتریهای گرم منفی با مایع دیالیز می تواند باعث تکثیر سریعتر این میکربها شود .
    مراکز دیالیز از منبع آب عمومی استفاده می کنند که منتج از آب های سطحی یا زیر زمینی است .آب های سطحی حاوی آندوتوکسینهای باکتری های گرم منفی و جلبک های سبز_آبی است و فرایند تصفیه آب شهری طبق روشهای مرسوم نمی تواند سطح آندوتوکسینها باکتری ها را در حد قابل ملاحظه ای کاهش دهد و لذا در افراد تحت دیالیز واکنشهای تب زا ایجاد می شود .حتی منابع آب شهری که کلر زنی شده اند نیز حاوی مقادیر کمی از این میکرواورگانیسم ها هستند .وجود کلر برای بیماران تحت دیالیز عوارض جانبی دارد . علاوه بر این سیستم تصفیه آب دیالیز به نحو مؤثری کلر را برداشت کرده و باعث رشد میکرواورگانیسم های موجود در آب می شود .

روش تصفیه آب جهت دستگاه دیالیز عبارتند از

  1. تعویض یونی با استفاده از نرم کننده های آب (softner)
  2. مواد غیریونیزه کننده (deionizers)
    باید توجه داشت هیچ یک از این دو روش نمی تواند اندوتوکسین یا باکتری را از آب برداشت نماید.
  3. روش مؤثر تصفیه آب جهت دیالیز ، روش اسمزی معکوس (RO)می باشد.
    RO توانایی حذف اندوتوکسین باکتری و باکتری را از منابع آب دارد ولی مقادیر کمی از باکتری های گرم منفی و مایکوباکتریوم  موجود در آب از این سد عبور می می کنند و یا در واحد اسمزی معکوس کلونیزه میشوند. در این روش آب با فشار از یک غشا نیمه تراوا عبور میکند که این غشا توانایی برداشت ۹۰تا۹۹درصد آلودگیهای یونی و بیش از ۹۵%ترکیبات غیر یونی با وزن مولوکولی بالای ۱۵۰ را دارد. میزان جریان خروجی معمولا ۳۰ تا ۵۰% جریان ورودی است .این روش ، نسبتا ارزان قیمت و موثر میباشد.
    توجه :سیستم های اسمزی معکوس یا RO باید گندزدایی شوند.
    برای کنترل آلودگی های باکتریایی آب و مایع دیالیز، فیلترهای مختلفی وجود دارد که اکثریت آنها کارایی لازم را ندارند. به ویژه اگر بطور معمول گندزدایی یا تعویض نگردند .
    فیلترهای دارای کربن فعال نیز نمی توانند اندوتوکسین باکتری ها را از سیستم حذف کنند .
    برای کاهش آلودگی باکتریایی آب گاهی از اشعه ماورای بنفش UV استفاده شده ولی بطور کلی استفاده از این روش توصیه نمی گردد زیرا بعضی از باسیل های گرم منفی به UV مقاوم بوده و روی آندوتوکسین باکتری ها نیز تأثیری ندارد.
    با استفاده از اولترافیلترها در انتهای فرایند تصفیه آب به روش اسمز معکوس می توان باکتری ها و اندوتوکسین آنها را از سیستم برداشت و خارج نمود.
09127129007
fa_IRPersian
en_USEnglish fa_IRPersian